O KSIĄŻKACH

        Książki autorstwa Jerzego Szpryngera i Grażyny Sozańskiej

        „Neuromechanika i neuromobilizacje w fizjoterapii”. Wyd. Czelej, Lublin 1999

        „Neuromobilizacje”. Wyd. Kined, Warszawa 2013

       (Książka jest dostępna http://kined.republika.pl/)

Przedmowa

Neuromobilizacjami zajmujemy się od ponad dwudziestu lat. Fascynacja skutecznością zabiegów, poznanych dzięki literaturze obcojęzycznej, pogłębiona przez doświadczenie i przemyślenia, zaowocowała książką Neuromechanika i neuromobilizacje w fizjoterapii (Lublin 1998). Chcieliśmy zainteresować taką formą leczenia jak najszersze grono polskich fizjoterapeutów. Już w tej publikacji zaproponowaliśmy kilka autorskich rozwiązań.

W kolejnych latach opracowaliśmy liczne nowatorskie sposoby wprowadzania kontrolowanego napięcia do tkanki nerwowej, a co za tym idzie -oryginalne techniki mobilizacji. Złożyły się one na nową metodę terapeutyczną. Opisaliśmy neuromobilizacje nieomal całego układu nerwowego, także jego części znajdujących się w narządach. Metodę charakteryzuje innowacyjne podejście do badania klinicznego oraz planowania i prowadzenia terapii. Można ją stosować prawie we wszystkich schorzeniach, a nie jedynie w tych, które określa się jako neurologiczne. Wiodące znaczenie stanowi lokalizacja zmian mechanicznych wywołanych wzrostem miejscowego ciśnienia śródtkankowego. W ich wyniku dochodzi do zaburzeń elastyczności i przesuwalności tkanek oraz ucisku. Zmiany te stanowią bezpośrednią przyczynę patomechaniki, która w sposób opisywany w literaturze fachowej z wielu dziedzin medycyny (dotyczących zarówno aparatu ruchu jak i narządów trzewnych), wpływa na przebieg reakcji fizjologicznych i biochemicznych, prowadząc do pogłębiania patologii.

Podejście holistyczne wiążemy z precyzyjnym wykrywaniem zaburzonej neuromechaniki w kolejnych fazach choroby. Postępowanie takie pozwala zobaczyć obraz walczącego z chorobą organizmu w nowej perspektywie, nierzadko zaskakującej, a także zrozumieć, często niedostrzegalne bez neuromobilizacji, związki przyczynowo-skutkowe leżące u podłoża dolegliwości. Wielu lekarzy, którzy zetknęli się z prezentowaną metodą, ceni ją za stworzenie możliwości wczesnego odnajdywania niesprawnych tkanek - zmienionych strukturalnie bądź tylko czynnościowo. To nie powszechnie stosowane badania analityczne i obrazujące strukturę, a głównie neuromobilizacje szybko informują o miejscowych, aktualnych napięciach mechanicznych i ucisku, wykazujących dużą zmienność w zakresie lokalizacji, wielkości i czasu występowania.

Badanie i terapię przeprowadza się w sposób nieinwazyjny, bezpośredni, stosunkowo łatwy, nie wymagający dużych kosztów i dobrze odbierany przez pacjenta. Zabiegi, ściśle ukierunkowane na wykryte miejsca ucisków, wykonuje się jako manualne rozciągania tkanki nerwowej.

Neuromobilizacje nie zawsze dostarczają pełnej wiedzy o przyczynach patologii, jednak dzięki likwidowaniu nadmiernych napięć mechanicznych stają się skutecznym elementem leczenia. W przypadku zaburzonej czynności, efekty obserwowane są najczęściej już bezpośrednio po zabiegu (weryfikowane zazwyczaj poprzez testy prowokacyjne) i dotyczą zarówno stanu miejscowego, jak i ogólnego. Usprawniona czynność wpływa pozytywnie na wydajność procesów odbudowy tkanek zmienionych strukturalnie, lecz ocena skuteczności terapii w tym zakresie wymaga oczywiście odpowiednio więcej czasu. Neuromobilizacje mogą być stosowane nie tylko w chorobach przewlekłych, ale także przy dużym podrażnieniu - w okresie pourazowym, pooperacyjnym oraz w chorobach wewnętrznych, układowych i wielu innych o niejasnej etiologii.

Prezentowana książka napisana jest syntetycznie. Skoncentrowaliśmy się na opisie neuromechaniki i potencjalnych przyczyn patoneuromechaniki. Przedstawiliśmy testy napięciowe poszczególnych części układu nerwowego oraz zróżnicowane sposoby neuromobilizacji. Na podstawie wybranych przykładów klinicznych staraliśmy się omówić przede wszystkim strategię i sposoby leczenia. Brak natomiast przeglądu jednostek chorobowych i wykazu procedur postępowania, gdyż w prowadzeniu podobnych przypadków przebieg terapii zazwyczaj znacznie się różni.

Polecamy neuromobilizacje zarówno fizjoterapeutom, jak i lekarzom różnych specjalności, ponieważ dzięki nowatorskiemu i uniwersalnemu podejściu do leczenia stanowią one ważne narzędzie w efektywnym postępowaniu terapeutycznym w wielu chorobach.